HARMONOGRAM I TEMATYKA
PEDIATRIA
Semestr LETNI 2023/2024
IV Rok
Połowa grup klinicznych realizuje w semestrze zimowym zagadnienia z tematyki HEMATOLOGII, druga połowa zagadnienia z tematyki NEFROLOGII. W semestrze letnim odwrócona kolejność.
[HEMATOLOGIA/ NEFROLOGIA/ENDOKRYNOLOGIA]
Ćwiczenia 30 h
Anemia spowodowana niedostateczną produkcją krwinek czerwonych: niedokrwistość z niedoboru żelaza, niedobór kwasu foliowego, niedokrwistość złośliwa, niedokrwistość chorób przewlekłych. Niedokrwistości hemolityczne (wrodzone i nabyte) Badowska/Mycko / Badania laboratoryjne w nefrologii dziecięcej. Diagnostyka układu moczowego u dzieci. Nosek/ Dobrowolska
Niedokrwistości aplastyczne AA (wrodzone, nabyte). Neutropenie Badowska/Mycko/ Zaburzenia oddawania moczu. Zakażenia układu moczowego. Nosek/ Dobrowolska
Zaburzenia homeostazy wtórnej oraz zaburzenia fibrynolizy Badowska/Mycko / Białkomocz. Zespół nerczycowy. Nosek/ Dobrowolska
Białaczka. Chłoniaki Badowska/Mycko/ Krwinkomocz. Kłębuszkowe zapalenie nerek. Zapalenie naczyń związane z IgA, Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS) Nosek/ Dobrowolska
UWAGA! Kolejność ćwiczeń w poszczególnych blokach tematycznych jest zmienna proszę sprawdzić szczegółowy rozkład zajęć danej grupy.
Ze względu na duży zakres materiału zachęcamy do wcześniejszego rozpoczęcia opracowania tematów.
Ćwiczenia poprzedza pisemny sprawdzian wiadomości z zakresu tematów omawianych w danym dniu. Kolejność poruszanych zagadnień może ulec zmianie w trakcie trwania semestru, w razie zmian w harmonogramie.
ĆWICZENIA ODBYWAJĄ SIĘ NA ODDZIAŁACH SZPITALNYCH WOJEWÓDZKIEGO SPECJALISTYCZNEGO SZPITALA DZIECIĘCEGO
W OLSZTYNIE
HEMATOLOGIA – Oddział Kliniczny Onkologii i Hematologii Dziecięcej
Co student powinien umieć przed rozpoczęciem poszczególnych zajęć?
Podstawowa wiedza z anatomii, fizjologii i patologii narządów limfatycznych, układu krwiotwórczego. Hemostaza.
Opis ćwiczeń
Temat 1: Anemia spowodowana niedostateczną produkcją krwinek czerwonych: niedokrwistość z niedoboru żelaza, niedobór kwasu foliowego, niedokrwistość złośliwa, niedokrwistość chorób przewlekłych. Niedokrwistości hemolityczne (wrodzone i nabyte).
Odrębności norm laboratoryjnych układu krwiotwórczego u dzieci w zależności od wieku Regulacja hemotopoezy, równowaga pomiędzy produkcją komórek i zaprogramowaną śmiercią komórek układu krwiotwórczego.
Czynniki ryzyka niedoboru żelaza, kwasu foliowego oraz niedoboru Vit B-12 u dzieci. Epidemiologia niedokrwistości z niedoboru żelaza, leczenie i zapobieganie.
Postępowanie z pacjentem z podejrzeniem niedokrwistości, wywiad, badanie fizykalne, zaplanowanie badań diagnostycznych.
Zlecenia lekarskie: metody leczenia i zapobiegania niedokrwistości z niedoboru żelaza, zalecenia dietetyczne.
Zbieranie wywiadu u dzieci z podejrzeniem anemii, badanie przedmiotowe.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy Poradni Specjalistycznej.
Patofizjologia objawów klinicznych w niedokrwistości hemolitycznej.
Wrodzone niedokrwistości hemolityczne: sferocytoza, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, talasemia, niedobór dehydrogenazy glukozo–6–fosforanowej.
Anemia hemolityczna nabyta może wynikać z zaburzeń układu immunologicznego, działania leków lub wpływu czynników środowiskowych.
Epidemiologia niedokrwistości hemolitycznej dziedzicznych.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie dzieci. Zbieranie wywiadu.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 2: Niedokrwistości aplastyczne AA (wrodzone i nabyte). Neutropenie.
Definicja, objawy kliniczne typowe dla AA. Patofizjologianiedokrwistość aplastycznej. Badania wymagane do ustalenia rozpoznania niedokrwistości aplastycznej. Definicja stopnia ciężkości choroby na podstawie parametrów morfologii krwi oraz szpiku kostnego.
Diagnostyka różnicowa pancytopenii i aplazji szpiku kostnego. Czysta aplazja układu czerwonokrwinkowego.
Możliwości leczenia: leczenie standardowe, leczenie wspomagające (transfuzja, krwiotwórcze czynniki wzrostu, zapobieganie zakażeniom, leczenie zakażeń, BMT).Przeciążenie żelaza, leczenie chelatujące.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie dzieci, zbieranie wywiadu.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 3: Zaburzenia hemostazy wtórnej oraz zaburzenia fibrynolizy
Normy laboratoryjne hemostazy u dzieci. Skaza naczyniowa, choroba von Willebranda, małopłytkowości, zaburzenia czynności płytek krwi. Wywiad osobniczy, rodzinny oraz badanie fizykalne. Leczenie i profilaktyka.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie dzieci, zbieranie wywiadu.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 4: Białaczki. Chłoniaki.
Epidemiologia, zachorowalność i śmiertelność u dzieci. Czynniki ryzyka.
Symptomatologia, badanie kliniczne, nowoczesne metody leczenia, standardy diagnostyczne (myelogram). Przypadki kliniczne dzieci z białaczką i chłoniakiem.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
NEFROLOGIA – Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia - Oddział Pediatryczny II z Pododdziałem Nefrologii i Kardiologii Dziecięcej
Co student powinien umieć przed rozpoczęciem poszczególnych zajęć?
Podstawowa wiedza z anatomii, fizjologii i patologii układu moczowego. Regulacja wydzielania moczu. Patomechanizm działania leków moczopędnych
Opis ćwiczeń
Temat 1: Badania laboratoryjne w nefrologii dziecięcej. Diagnostyka układu moczowego u dzieci.
Badanie ogólne moczu - normy, najczęstsze odchylenia i ich interpretacja.
Badannia laboratoryjne i obrazowe stosowane w diagnostyce.
CAKUT (Congenital anomalies of the kidney and urinary tract ) – definicja, epidemiologia, etiologia
i patogeneza: czynniki środowiskowe i genetyczne. Wskazania do poszukiwania wad wrodzonych układu moczowego. Rola prenatalnego badania USG w wykrywaniu wad wrodzonych układu moczowego. Podział wad wrodzonych układu moczowego. Najważniejsze wady układu moczowego u dzieci: wodonercze, zastawki cewki tylnej, zwyrodnienie wielotorbielowate nerek, agenezja, hipoplazja, dysplazja nerki. Odpływ pęcherzowo-moczowodowy – definicja, etiologia, rozpoznanie, stopnie OPM, postępowanie.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 2: Zaburzenia oddawania moczu. Zakażenia układu moczowego.
Zaburzenia oddawania moczu - definicje, podział, przyczyny, diagnostyka, leczenie. Moczenie nocne.
Zakażenia układu moczowego - obraz kliniczny w zależności od wieku dziecka, diagnostyka, leczenie, powikłania o rokowanie.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe.
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 3: Białkomocz. Zespół nerczycowy.
Najczęstsze przyczyny białkomoczu u dzieci: białkomocz fizjologiczny, czynnościowy, ortostatyczny, stały. Zespół nerczycowy – definicja. Idiopatyczny zespół nerczycowy: epidemiologia, etiologia, objawy, diagnostyka, leczenie (rodzaje leków stosowanych w leczeniu, postępowanie objawowe, profilaktyka zakażeń), powikłania. Podział zespołu nerczycowego uwzględniający reakcję na leczenie steroidami. Choroba Schoenleina – Henocha – definicja, etiologia i patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Temat 4: Krwinkomocz. Kłębuszkowe zapalenie nerek. Zapalenie naczyń związane z IgA, Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS)
Krwinkomocz. Kłębuszkowe zapalenie nerek. zapalenie naczyń związane z IgA - definicja, etiologia i patogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie.
Udział w obchodzie lekarskim.
Omówienie ciekawych przypadków dzieci hospitalizowanych w oddziale.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe
Udział w konsultacjach specjalistycznych. Udział w pracy poradni specjalistycznej.
Historia Choroby. Zaliczenie ćwiczeń.
ENDOKRYNOLOGIA Oddział Pediatryczny VI Reumatologiczno – Endokrynologiczny
Co student powinien umieć przed rozpoczęciem zajęć?
Podstawowa wiedza z zakresu anatomii, fizjologii i patologii gruczołów dokrewnych, zaburzeń metabolizmu węglowodanów, lipidów, białek, homeostazy wodno-elektrolitowej, roli insuliny, glukagonu, hormonów tarczycy, hormonu wzrostu, parathormonu, kalcytoniny, adrenaliny, kortyzolu, testosteronu i estrogenów.
Przed zajęciami praktycznymi zostanie przeprowadzony test z materiału obejmującego przedmiot na podstawie obowiązkowych podręczników, seminariów i wykładów.
ENDOKRYNOLOGIA 20H [4 x 5H] B. Klonowska/ D. Charemska/ J. Jabłońska
1. Zbieranie wywiadu u dzieci z podejrzeniem zaburzeń hormonalnych i badanie przedmiotowe. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Krzywica.
2. Zaburzenia wzrostu u dzieci. Niedobór i nadmiar wzrostu.
3. Zaburzenia funkcji tarczycy. Niedoczynność nadczynność tarczycy. Guzy tarczycy.
4. Otyłość. Zespół metaboliczny.
Opis ćwiczeń
TEMAT 1: Zbieranie wywiadu u dzieci z podejrzeniem zaburzeń hormonalnych i badanie przedmiotowe. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Krzywica.
Ocena rozwoju fizycznego dzieci (skala Tannera). Ocena stanu odżywienia dzieci. Pomiary obwodu talii i bioder. Ocena BMI. Praktyczne wykorzystanie wykresów percentylowych.
Zaburzenia homeostazy wapnia i fosforu, krzywica.
TEMAT 2: Zaburzenia wzrostu u dzieci. Niedobór i nadmiar wzrost.
Przyczyny, objawy, ścieżki diagnostyczne i leczenie
Ścieżki postępowania u dzieci z zaburzeniami wzrostu. Dodatkowe badania u dzieci z wysokim i niskim wzrostem.
Postępowanie z dzieckiem z niskorosłością. Ocena wzrostu. Wiek kostny.
Przyczyny niskorosłości: najczęstsze zaburzenia organiczne OUN powodujące niedobór hormonu wzrostu, leki, zaburzenia endokrynologiczne (CAH), zaburzenia genetyczne (zespół Turnera) i metaboliczne (mukopolisacharydozy), zaburzenia systemowe (przewlekła choroba nerek).
Somatotropinowa niedoczynność przysadki - krajowy program leczenia.
Dziecko z podejrzeniem choroby metabolicznej - ścieżki diagnostyczne. FAS - alkoholowy zespół płodowy.
Omówienie opisu przypadku.
TEMAT 2: Zaburzenia wzrostu i wzrostu. Niski i wysoki wzrost - przyczyny, objawy, ścieżki diagnostyczne i leczenieŚcieżki postępowania u dzieci z zaburzeniami wzrostu. Dodatkowe badania u dzieci z wysokim i niskim wzrostem.
Postępowanie z dzieckiem z niskorosłością. Ocena wzrostu.Wiek kostny.
Przyczyny niskorosłości: najczęstsze zaburzenia organiczne OUN powodujące niedobór hormonu wzrostu, leki, zaburzenia endokrynologiczne (CAH), zaburzenia genetyczne (zespół Turnera) i metaboliczne (mukopolisacharydozy), zaburzenia systemowe (przewlekła choroba nerek).
Somatotropinowa niedoczynność przysadki - krajowy program leczenia.
Dziecko z podejrzeniem choroby metabolicznej - ścieżki diagnostyczne. FAS - alkoholowy zespół płodowy.
Omówienie opisu przypadku.
TEMAT 3: Zaburzenia czynności tarczycy. Niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy. Guzki tarczycy
Przyczyny, objawy, ścieżki diagnostyczne schorzeń tarczycy. Badania dodatkowe w chorobach tarczycy.
Badanie pacjentów z chorobami tarczycy - zebranie wywiadu, badanie przedmiotowe, omówienie rozpoznania - interpretacja badań laboratoryjnych, postawienie ostatecznej diagnozy i planu postępowania.
Omówienie opisu przypadku.
TEMAT 4: Zespół metaboliczny związany z otyłością. Zaliczenie: opis przypadku medycznego.
Wywiad i badanie pacjenta z podejrzeniem otyłości i zespołu metabolicznego. Zespoły genetyczne związane z otyłością.
Omówienie diagnostyki - interpretacja badań laboratoryjnych, postawienie ostatecznej diagnozy i planu postępowania.
Leczenie otyłości u dzieci. Omówienie opisu przypadku.
Raport pacjenta - przygotowany przez studentów. Ocena końcowa studentów.
Seminarium 10 H
- Układ wydzielania wewnętrzego u dzieci (1h) Klonowska
- Niedobory wzrostu (1h) Klonowska
- Otyłość i nadwaga (1h) Klonowska
- Choroby przytarczyc (1h) Charemska
- Niedoczynność nadnerczy (chroba Addisona) (1h) Charemska
- Choroby rzadkie (5h) Rokicki
